Η ομοιοπαθητική είναι ένα ολιστικό θεραπευτικό σύστημα, το οποίο μπορεί να θεραπεύσει μόνιμα, ήπια και χωρίς παρενέργειες, χρόνιες και οξείες παθήσεις.

Η ομοιοπαθητική, από τις λέξεις όμοιον και πάθος, είναι μια μέθοδος που βασίζεται στην αρχή των ομοίων και τον κανόνα της απειροελάχιστης δόσης, έχοντας ως κεντρικό αξίωμα πως «τα όμοια θεραπεύονται με τα όμοια» (similia similibus curantur). Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την Ομοιοπαθητική (European Committee for Homeopathy), που αποτελείται από εκπροσώπους οργανώσεων ομοιοπαθητικών γιατρών, ορίζεται ως «ένα σύστημα πρακτικής ιατρικής, με σκοπό τη μεθοδολογική βελτίωση της υγείας ενός οργανισμού, μέσω της χορήγησης φαρμακολογικά δοκιμασμένων και κατάλληλα επεξεργασμένων ουσιών που επιλέγονται ανά περίπτωση, σύμφωνα με το νόμο των ομοίων». To Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Κλασικής Ομοιοπαθητικής ορίζει την ομοιοπαθητική ως «θεραπευτική τέχνη και ιατρική επιστήμη».

Η Ομοιοπαθητική θεραπευτική ήταν ήδη γνωστή στην αρχαία Ελλάδα κατά τους προϊπποκρατικούς χρόνους. Η σύγχρονη Ομοιοπαθητική αναπτύχθηκε στο τέλος του 18ου αιώνα ( 1796 ) από τον γερμανό ιατρό Σαμουήλ Χάνεμαν ( 1755 - 1843 ) και έκτοτε ασκείται με μεγάλη επιτυχία μέχρι σήμερα σχεδόν σε ολόκληρη την υφήλιο.

Βασικό στοιχείο της Ομοιοπαθητικής είναι η εξατομίκευση της θεραπείας. Εξετάζεται όχι μόνο η ασθένεια αυτή καθεαυτή, αλλά συνολικά ο πάσχοντας οργανισμός, εις βάθος και συλλέγονται στοιχεία από το σωματικό, συναισθηματικό και διανοητικό επίπεδο του ασθενούς, ενώ συνυπολογίζονται και άλλοι παράγοντες (όπως αίτια, κληρονομικότητα, κλπ). Έτσι, στην Ομοιοπαθητική, το φάρμακο συνταγογραφείται μετά από μια εκτενή συνέντευξη (η οποία συνήθως διαρκεί 1-2 ώρες για την πρώτη επίσκεψη και λιγότερο για τις επόμενες) στην οποία καταγράφεται το πλήρες ιατρικό και ομοιοπαθητικό ιστορικό του ασθενούς, με βάση το οποίο ο ομοιοπαθητικός γιατρός θα συνταγογράψει το κατάλληλο ομοιοπαθητικό φάρμακο, για τη δεδομένη χρονική περίοδο και κατάσταση.

Στην Ομοιοπαθητική συνταγογραφείται μόνο ένα ομοιοπαθητικό φάρμακο κάθε φορά και δίνεται αρκετός χρόνος ώστε να διαπιστωθούν τα αποτελέσματα τα οποία αυτό επέφερε, αλλά και για να ολοκληρώσει τη δράση του. Συνήθως, το χρονικό διάστημα που χρειάζεται για να εκτιμηθούν τα αποτελέσματα του φαρμάκου και να διαπιστωθεί αν ήταν όντως το «όμοιο» που χρειαζόταν ο οργανισμός, είναι 1 μήνας, ενώ για να ολοκληρωθεί η δράση του φαρμάκου και ο ασθενής να κερδίσει τα μέγιστα από αυτό, μπορεί να χρειαστούν αρκετοί μήνες αναμονής (υπό το συγκεκριμένο φάρμακο).

Χρειάζεται να τονιστεί ότι ένα ομοιοπαθητικό φάρμακο μπορεί να θεραπεύει διάφορα σωματικά και ψυχοδιανοητικά συμπτώματα ταυτόχρονα, καθώς θεραπεύει τον οργανισμό ως ολότητα, και δεν χρειάζεται να χορηγηθούν ξεχωριστά φάρμακα για κάθε ένα πάσχον μέρος του οργανισμού. Βέβαια, τη σημερινή εποχή, είναι σύνηθες πλέον για να θεραπευτεί ένας ασθενής πλήρως να χρειαστούν περισσότερα του ενός ομοιοπαθητικού φαρμάκου, τα οποία όμως πάντοτε δίνονται ένα τη φορά, διαδοχικά, αφού δοθεί αρκετός χρόνος για να ολοκληρώσει κάθε φάρμακο τη δράση του (τουλάχιστον 1 μήνα, έως και αρκετούς μήνες, για χρόνιες περιπτώσεις) και ποτέ όλα μαζί ταυτόχρονα ή σε συχνές εναλλαγές (πλην των οξέων περιστατικών).

• Μόνιμη και ήπια θεραπεία
• Είναι ασφαλής, χωρίς τοξικές ή άλλες παρενέργειες
• Θεραπεύει ολόκληρο τον οργανισμό
• Χαμηλή σε κόστος
• Είναι κατάλληλη για όλους, παιδιά, εγκύους και ηλικιωμένους
• Δεν προκαλεί εξάρτηση ή εθισμό
• Βελτιώνει τη σωματική και ψυχοδιανοητική υγεία

Η ομοιοπαθητική μπορεί να προσφέρει βοήθεια σε οξείες και χρόνιες νόσους, καλύπτοντας ένα ευρύτατο φάσμα της ανθρώπινης παθολογίας. Στην ομοιοπαθητική θεραπευτική κάθε αρρώστια αντιμετωπίζεται σαν μια τελείως ξεχωριστή περίπτωση. Δεν υπάρχουν αρρώστιες αλλά άρρωστοι. Ο ανθρώπινος οργανισμός θεωρείται ενιαίο σύνολο, σώματος - συναισθήματος - διανόησης και όχι μεμονωμένα συμπτώματα. Συνεπώς δεν έχει νόημα η ερώτηση "έχετε φάρμακο για την τάδε ασθένεια" ή "θεραπεύει η ομοιοπαθητική την τάδε ασθένεια" γιατί η κάθε περίπτωση στην Ομοιοπαθητική αντιμετωπίζεται εξατομικευμένα και σχολαστικά. Αναφέρονται ενδεικτικά ορισμένες παθήσεις-καταστάσεις στις οποίες μπορεί να βοηθήσει η ομοιοπαθητική ιατρική:

• Ψυχιατρική
• Νευρολογία
• Ωτορινολαρυγγολογία
• Καρδιαγγειακό
• Πνευμονολογία
• Γαστρεντερολογία
• Παθολογία - Διάφορα
• Δερματολογία
• Ουροποιητικό
• Μυοσκελετικό
• Ανδρολογία
• Γυναικολογία
• Παιδιατρική

Ο κάθε ασθενής ωφελείται σε διαφορετικό βαθμό και χρόνο από την ομοιοπαθητική θεραπεία. Παράγοντες που επηρεάζουν την ομοιοπαθητική θεραπεία και την πορεία του ασθενούς είναι ο χρόνος από την έναρξη της νόσου, το είδος και βαθμός των παθολογοανατομικών αλλοιώσεων, προηγούμενες χημικές θεραπείες, η κληρονομικότητα, η ηλικία, κλπ. Είναι απαραίτητο το πλήρες ιατρικό και ομοιοπαθητικό ιστορικό προτού μπορέσει να γίνει η οποιαδήποτε πρόγνωση για ένα συγκεκριμένο ασθενή.

Τι είναι τα ομοιοπαθητικά φάρμακα;

Τα ομοιοπαθητικά φάρμακα είναι ουσίες που προέρχονται από την φύση (φυσικής, ζωικής ή ορυκτής προέλευσης), και παρασκευάζονται με φυσικό τρόπο και δεν έχουν καμία σχέση με τα χημικά φάρμακα. Ενεργούν πάνω σε ολόκληρο τον οργανισμό, ενισχύοντας τον αμυντικό του μηχανισμό με αποτέλεσμα την θεραπεία και ανανέωση του οργανισμού και κατά συνέπεια την εξαφάνιση των επί μέρους συμπτωμάτων. Τα ομοιοπαθητικα φαρμακα διατίθενται σε πολλά φαρμακεία και είναι αναγνωρισμένα από τον Ελληνικό Οργανισμό Φαρμάκων (Ε.Ο.Φ.) από το 1994, σύμφωνα με τη σχετική Ευρωπαϊκή οδηγία.

Πόσο κοστίζουν τα ομοιοπαθητικά φάρμακα;

Τα ομοιοπαθητικά φάρμακα είναι πολύ χαμηλά σε κόστος.

Είναι επικίνδυνα τα ομοιοπαθητικά φάρμακα;

Ποτέ και σε καμία περίπτωση. Κατά τη διαδικασία παρασκευής τους έχουν αραιωθεί σε τέτοιο βαθμό ώστε να καταργηθεί οποιαδήποτε πιθανότητα παρενέργειας, ενώ αντίθετα έχει ενισχυθεί η θεραπευτική τους ικανότητα. Γι αυτό το λόγο τα ομοιοπαθητικά φάρμακα δίνονται και σε περιπτώσεις που άλλα φάρμακα αντενδείκνυνται, όπως η κύηση, η βρεφική ηλικία, η τρίτη ηλικία κ.α.

Πως παρασκευάζονται τα ομοιοπαθητικά φάρμακα; (Κανόνας απειροελάχιστης δόσης)

Το ομοιοπαθητικό φάρμακο είναι ουσία φυσικής προέλευσης φυτικής, ορυκτής ή σπανιότερα ζωικής, που έχει αραιωθεί πάρα πολύ και έχει υποστεί ομοιοπαθητική δυναμοποίηση δηλ. το ομοιοπαθητικό διάλυμα κατά τη διαδικασία της αραίωσης του έχει υποστεί και μια σειρά από κρούσεις (δονήσεις). Αυτή είναι η μέθοδος εν συντομία. Εχουμε δηλ. ένα διάλυμα με απειροελάχιστη δόση ουσίας φυσικής προέλευσης που έχει υποστεί δονήσεις. Δεν είναι ούτε προσμίξεις χημικών φαρμακευτικών ουσιών, ούτε προσμίξεις μιγμάτων βοτάνων, ούτε τίποτε άλλο. Πρόκειται για μία απόλυτη φυσική κατεργασία μιας φυσικής ουσίας. Μέσω της διαδικασία της δυναμοποίησης ακόμη και ουσίες που στη φυσική τους μορφή είναι δηλητηριώδεις όπως π.χ. συμβαίνει με ορισμένα φυτά, μετά την ομοιοπαθητική κατεργασία τους έχει απομακρυνθεί κάθε πιθανότητα τοξικής δράσης στον οργανισμό. Και αυτό δεν είναι μία απλή εικασία. Είναι παρατήρηση με ιστορία 200 χρόνων, είναι παρατήρηση που έγινε στα εκατομμύρια ασθενείς που ακολούθησαν ή ακολουθούν ομοιοπαθητική αγωγή.

Μπορώ να δοκιμάσω μόνος μου ομοιοπαθητικά φάρμακα;

Τα ομοιοπαθητικά φάρμακα είναι ασφαλή και μη-τοξικά, όμως είναι απαραίτητη η ορθολογική τους χρήση, και είναι αυτή που θα καθορίσει και το θεραπευτικό αποτέλεσμα. Η σε βάθος και μόνιμη θεραπεία, απαιτεί βαθιά γνώση της ομοιοπαθητικής θεωρίας και φαρμακολογίας, καθώς και γνώση της παθολογίας που αντιμετωπίζει ο ασθενής. Η αφελής και επιπόλαια λήψη ομοιοπαθητικών φαρμάκων, θα έχει επιφανειακά αποτελέσματα, προκαλώντας απλώς τροποποίηση των συμπτωμάτων, και καθιστώντας δυσχερέστερη την εύρεση του κατάλληλου φαρμάκου από τον γιατρό. Για αυτό και δεν συνίσταται να παίρνετε τα ομοιοπαθητικά φάρμακα μόνοι σας, χωρίς την καθοδήγηση ενός καταρτισμένου ομοιοπαθητικού γιατρού.

Προκαλούν αντιδράσεις τα ομοιοπαθητικά φάρμακα;

Ένα μικρό ποσοστό ασθενών, τις πρώτες ημέρες της αγωγής, πιθανόν να παρουσιάσει εντονότερα κάποιο από τα συμπτώματα που ήδη είχε, σε όρια τελείως ακίνδυνα για τον οργανισμό. Αυτό αποτελεί ένδειξη ισχυρή ότι έχει αρχίσει η ενδυνάμωση του οργανισμού άρα και η θεραπεία του. Ωστόσο, μόνον ο ομοιοπαθητικός γιατρός είναι σε θέση να εκτιμήσει αν πρόκειται για την θεραπευτική επιδείνωση ή κάτι άλλο όπως π.χ. ένα τυχαίο κρυολόγημα, μια διάρροια από τροφική δηλητηρίαση κ.τ.λ. συνεπώς αυτόν και πρέπει να συμβουλεύονται σε κάθε περίπτωση οι ασθενείς.

Η αύξηση των συμπτωμάτων είναι απαραίτητη για να αρχίσει μια ομοιοπαθητική θεραπεία;

Δεν είναι απαραίτητο κάτι τέτοιο. Πολύ συχνά η θεραπεία επέρχεται δίχως να παρουσιαστεί έξαρση στα συμπτώματα. Στην ομοιοπαθητική θεραπεία βέβαια το φαινόμενο της λεγόμενης "θεραπευτικής επιδείνωσης" δεν είναι ασυνήθιστο μια κι ο οργανισμός βοηθείται να βρει μια νέα ισορροπία μέσα από την ομοιοπαθητική αγωγή. Κάτι τέτοιο όμως γίνεται πάντοτε μέσα στα πλαίσια της ασφαλούς οικονομίας του όλου οργανισμού και δεν ενέχει καμμία απολύτως επικινδυνότητα. Αυτή η "αντίδραση" δεν είναι τίποτε άλλο από μία συνήθως ολιγόωρη ή ολιγοήμερη κι επομένως παροδική επιδείνωση κάποιου ή κάποιων απλών συμπτωμάτων όπως πονοκέφαλοι, κνησμός κ.λπ. σχετικών ή άσχετων με την παθολογία του ασθενούς και ποτέ βέβαια δεν πρόκειται για συμπτώματα που είναι σοβαρά και κρίσιμα ίσως για την ζωή τους σθένους (π.χ. αρτηριακή πίεση, αιμορραγία κλπ). Προκαλείται από την κινητοποίηση του αντιδραστικού μηχανισμού του οργανισμού στο να αντιμετωπίσει τη νοσηρή διαδικασία. Επομένως πρόκειται για κατάσταση που όχι μόνο δεν είναι προβληματική ή ανεπιθύμητη για την αγωγή αλλά είναι ενδεικτική της δράσης του ομοιοπαθητικού φαρμάκου και βέβαια ποτέ δεν χρειάζεται να διακοπεί η αγωγή αφού δεν είναι ποτέ αυτή η αρχική επιδείνωση επικίνδυνη.

Εμφανίζονται παλαιά συμπτώματα του ασθενούς στη διάρκεια της ομοιοπαθητικής θεραπείας;

Είναι χαρακτηριστική αλλά παραπλανητική η έκφραση που λέγεται ότι: "ό,τι είχες στο παρελθόν θα στο βγάλει στην επιφάνεια το ομοιοπαθητικό φάρμακο". Όμως να τι ακριβώς συμβαίνει. Πράγματι στη διάρκεια της ομοιοπαθητικής θεραπείας μπορεί να έχουμε ανάδυση παλαιών συμπτωμάτων ή ευαισθησιών του ασθενούς που πάντοτε όμως εστιάζονται σε επίπεδα (όργανα, συστήματα ή λειτουργίες) πιο επιφανειακά και λιγότερο σημαντικά απ' αυτά της παρούσας νόσου και ποτέ και σε καμία περίπτωση δεν αφορούν επανεμφάνιση παλαιότερων σοβαροτέρων και πιο εσωτερικών ευαισθησιών από εκείνες της παρούσας κατάστασης τους ασθενούς. Ετσι π.χ. αν κάποιος είχε στη παιδική του ηλικία μια δερματοπάθεια που τον ταλαιπώρησε αρκετά και την οποία καταπίεσε με ισχυρά φάρμακα - κορτιζονούχες αλοιφές στη προκειμένη περίπτωση - και μετά από ένα διάστημα αναπτύσσει ημικρανίες που τον ταλαιπωρούν ιδιαίτερα και για τις οποίες αναζητεί απεγνωσμένα βοήθεια στην Ομοιοπαθητική, υπάρχει περίπτωση ενώ αντιμετωπίζονται με επιτυχία οι κεφαλαλγίες του, να εκδηλώσει για μικρό χρονικό διάστημα ήπια συμπτώματα της παλιάς δερματικής του ευαισθησίας. Αυτό όμως είναι και παροδικό φαινόμενο και καθόλου σοβαρό ή απειλητικό για τον ασθενή αλλά αντίθετα είναι ιδιαίτερα θετικό σημείο και ενδεικτικό της βαθειάς θεραπευτικής πορείας του ασθενούς αφού παρατηρείται μια μετατόπιση του κέντρου βάρους της διαταραχής του οργανισμού από το κέντρο προς την περιφέρεια. Συμβαίνει δηλ. ένα είδος εκτόνωσης της νοσηρής διαταραχής (οι ασθενείς συχνά το αποκαλούν "ξεθύμασμα της αρρώστιας"). Να τονίσουμε και πάλι ότι η σωστή εφαρμογή της ομοιοπαθητικής θεραπείας (κλασική ομοιοπαθητική ιατρική) δεν περικλείει κανένα κίνδυνο βραχυπρόθεσμα ή μακροπρόθεσμα.

Πόσο διαρκεί μια θεραπευτική αγωγή και από τι εξαρτάται;

Σε μια οξεία ασθένεια το θεραπευτικό αποτέλεσμα είναι άμεσο και επιτυγχάνεται σε σύντομο χρόνο. Στις χρόνιες περιπτώσεις όμως δεν είναι πάντα δυνατό - τις περισσότερες φορές τουλάχιστον - να υπάρξει άμεσο θεραπευτικό αποτέλεσμα, ιδιαίτερα όταν οι ασθενείς έχουν έλθει στην ομοιοπαθητική αφού δοκίμασαν πρώτα όλες τις άλλες μεθόδους χωρίς επιτυχία. Η διάρκεια της θεραπείας εξαρτάται από την βαρύτητα του προβλήματος, την χρονιότητα του τη χρήση άλλων φαρμάκων, τη κληρονομικότητα, την ηλικία του ατόμου κ.ά.

Είναι απαραίτητο να συνεχίζει ο ασθενής επ'άπειρον την ομοιοπαθητική αγωγή;

Όχι. Από τη στιγμή που θα αισθανθεί αρκετά καλά, συμβουλευόμενος και τον ομοιοπαθητικό γιατρό του, μπορεί να σταματήσει την αγωγή του και να επανέλθει στο γιατρό μόνο σε περίπτωση υποτροπής της αρχικής ασθένειας ή σε εμφάνιση κάποιας άλλης.

Αν παρουσιαστεί κάποιο οξύ πρόβλημα κατα τη διάρκεια της θεραπείας;

Αν κατά τη διάρκεια της θεραπείας παρουσιαστεί κάποιο οξύ πρόβλημα (κρυολόγημα, διάρροια, έντονος πονοκέφαλος, επιπεφυκίτις κ.λ.π. ), το καλύτερο θα είναι ο ασθενής να έλθει σε επαφή με τον ομοιοπαθητικό γιατρό του για να του δώσει το αντίστοιχο ομοιοπαθητικό φάρμακο ή να του πει τι να κάνει. Αν όμως δεν μπορέσει εκείνη τη στιγμή να επικοινωνήσει με το γιατρό του και πρέπει οπωσδήποτε κάτι να πάρει, μπορεί να χρησιμοποιήσει οποιοδήποτε συνηθισμένο ( αλλοπαθητικό ) φάρμακο. Δεν υπάρχει κανένας φόβος παρενέργειας ή κάποιας αρνητικής αλληλεπίδρασης αλλοπαθητικών και ομοιοπαθητικών φαρμάκων σε μια τέτοια περίπτωση.

Μπορεί να υποτροπιάσει ένας ασθενής μετά την ομοιοπαθητική θεραπεία;

Είναι δυνατόν ένας ασθενής μετά από μια επιτυχή ομοιοπαθητική θεραπεία κάποια στιγμή να υποτροπιάσει. Αυτό εξαρτάται :

• από το πόσο υγιής είναι ο οργανισμός,
• από το είδος και τη χρονιότητα της αρρώστιας που είχε,
• από τις ταλαιπωρίες, ψυχικές ή σωματικές, που έδρασαν επάνω του κατά τον χρόνο που είναι βελτιωμένος από την αρχική του αρρώστια, και
• από το πόσο σωστά τηρεί τις συστάσεις του γιατρού μετά τη διακοπή των φαρμάκων.

Μπορούν να γίνονται συγχρόνως ομοιοπαθητική και άλλες θεραπείες;  

Είναι προτιμότερο στο διάστημα που ένας ασθενής ακολουθεί κάποια άλλη θεραπευτική αγωγή, να διακόπτει την ομοιοπαθητική γι αυτό το διάστημα και να συνεχίζει μετά, συνεννοούμενος και με τον ομοιοπαθητικό γιατρό του. Κι αυτό όχι γιατί υπάρχει κίνδυνος παρενέργειας, αλλά επειδή τα ομοιοπαθητικά φάρμακα είναι ευαίσθητα, αδρανοποιούνται και είναι σαν να μην τα παίρνει ο ασθενής.

(Πηγή άρθρου: E.E.O.I. - Ελληνική Εταιρεία Ομοιοπαθητικής Ιατρικής)